دیلتای و کارکرد بنیادین مسائل هرمنوتیک در علوم انسانی
نویسنده
چکیده مقاله:
دیلتای از جمله کسانی است که به نشانههای تاریخی توجه، و آنها را وارد بحث هرمنوتیک کرده است. هرمنوتیک دیلتای نشاندهنده یک جریان فکری بین نظریهپردازان قرن نوزدهم است که پرورده مکتب رمانتیک بودند. برنامه وی برای تحلیل حیات بشری و مفهومسازی وی از حیثیت تاریخی انگیزه مهمی را برای هایدگر به وجود آورد تا هرمنوتیک هستیشناسی خود را در انسان و زمان به وجود آورد. دیلتای کوشید برای روششناسی علوم انسانی بالاترین درجه ممکن را تضمین کند. او معتقد بود علوم انسانی نباید روشهای خود را از علوم طبیعی وام بگیرد. رویکرد دیلتای ارتباط وثیقی با اندیشههای کانت و هگل دارد و آنها را با هم جمع میکند. دغدغه مهم دیلتای هجمه پوزیتیویستها در آن زمان بود. پوزیتیویستها معتقد بودند اگر بخواهیم به علوم، تعین یا واقعیت ببخشیم، باید از روش تجربی واقعنما و به یک معنا ارزشگذار استفاده کنیم. در چنین شرایطی بود که دیلتای میکوشید نوعی ملاک برای عینی کردن یا تعین بخشیدن به علوم انسانی بیابد. در این مقاله میکوشیم چگونگی تأثیرگذاری مسائل هرمنوتیکی در برجستهسازی علوم انسانی و دفاع از عینیت آن در برابر علوم تجربی را نشان دهیم.
منابع مشابه
دیلتای و بنیادگذاری علوم انسانی
چکیده۱۹۱۱ )، فیلسوف آلمانی و از بنیانگذاران فلسفه قارهایِ علوم انسانی در غرب، طرح - ویلهلم دیلتای ( ۱۸۳۳دانسته است. این طرح دارای دو بخش سلبی و ایجابی « نقد عقل تاریخی » ، فکری خود را به پیروی از کانتاست. در بخش سلبی، دیلتای ضمن اذعان به کانتی بودن پروژۀ فکری خود و تصدیق تلقّی کانتی از ماهیّتو کارکرد فلسفه به نقّادی معرفت شناسیِ غیرتاریخی، نظریۀ سوبژکتیویته و مقولات و عدم کارآمدی آن درفلسفۀ علوم انس...
متن کاملمفهوم علوم انسانی دراندیشۀ نخست ویلهلم دیلتای
در تاریخ تفکر به ویژه در حوزۀ علوم انسانی اندیشۀ ویلهلم دیلتای نقطۀ عطف محسوب میشود. دوران دیلتای با علمزدگی تمام عیار مصادف بود عدهای که علمزده بودند میان روش علوم طبیعی با علوم انسانی تفاوت اساسی قایل نبودند و هر داعیهای که داشتند مآل کارشان به ماده انگاری مکانیکی میرسید. دیلتای با این گروه به مقابله برخاست و معتقد شد که برای حل مسئله نسبت علوم انسانی با شناخت طبیعت باید به سنخیت موضوع ...
متن کاملمفهوم علوم انسانی در اندیشه متاخر ویلهلم دیلتای
دیلتای در بخش اول اندیشه اش برای استقلال بخشیدن به علوم انسانی موفقیت چندانی به دست نیاود بدین جهت برای یافتن راه حل مناسب اندیشه اولیه خود را مورد تامل و بازبینی قرار داد. دستاورد این تلاش مجدد این بود که تنها با روش درون بینی نمی توان علوم انسانی تاسیس کرد زیرا که طریق درون نگری اساساً واسطه تفهیم و تفاهم قرار نمی گیرد. لذا دیلتای در بخش دوم اندیشه اش معتقد می شود که باید تاری...
متن کاملدیلتای و بنیادگذاری علوم انسانی
چکیده۱۹۱۱ )، فیلسوف آلمانی و از بنیانگذاران فلسفه قارهایِ علوم انسانی در غرب، طرح - ویلهلم دیلتای ( ۱۸۳۳دانسته است. این طرح دارای دو بخش سلبی و ایجابی « نقد عقل تاریخی » ، فکری خود را به پیروی از کانتاست. در بخش سلبی، دیلتای ضمن اذعان به کانتی بودن پروژۀ فکری خود و تصدیق تلقّی کانتی از ماهیّتو کارکرد فلسفه به نقّادی معرفت شناسیِ غیرتاریخی، نظریۀ سوبژکتیویته و مقولات و عدم کارآمدی آن درفلسفۀ علوم انس...
متن کاملرابطۀ علوم انسانی و هرمنوتیک روششناختی
بررسی چگونگی رابطه و دادوستد علمی هر علم با علوم مرتبط و همپایة خود از مسائل فلسفههای مضاف به آن علم است؛ ازاینرو بررسی رابطۀ میان علوم انسانی و هرمنوتیک روششناختی از وظایف فلسفۀ علوم انسانی است. برای نسبتسنجی میان هرمنوتیک روششناختی و علوم انسانی باید به بررسی دیدگاههای هرمنوتیستهای روششناختیای که دراینباره بحث کردهاند، پرداخت؛ ازاینرو نظریات دیلتای برای فهم این نسبت مهم است؛ زیرا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 15 شماره 60
صفحات 45- 60
تاریخ انتشار 2014-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023